گل محمد خان واقفی

زندگی نامه مختصر و نمونه اشعار محترم گل محمد خان واقفی

نویسنده: نوروز علی ثابتی

تاریخ: 22 جون 2011 م. || اول سرطان 1390  هـ. ش. || 20 رجب المرجب 1432 هـ.ق.

فیض آباد، بدخشان

گل محمد خان فرزند نور محمد فرزند گل محمد متخلص به « واقفی » در سال 1310 هجری شمسی ( نظر به تذکره تابعیتش سال 1312) در دهکده باور قریه بهشار ولسوالی شغنان، بدخشان چشم به جهان گشوده است. نظر بقول خودش در سن (7) سالگی، زمانی که در دهکده نـُواد قریه غارجوین در خانۀ یکتن از خویشاوندانش زندگی میکرد، در آنجا با ملا لاچین ملاقات نموده و الفبا را برای اولین بار از ملا لاچین فرا گرفته است. ملا لاچین برای شخصی بنام دوشنبه فرزند عبد الخالق خانه جور میکرده، و در همان لحظه برای گل محمد خان الفبا را آموزش داده است. گل محمد خان در سال 1321 هجری شمسی شامل مکتب ابتدایی (شش صنفی) رحمت گردیده و در سال 1327 از صنف ششم از مکتب متذکره موفقانه فارغ می گردد. در سال 1328، گل محمد خان جهت ادامه تعلیماتش عازم کابل گردیده و در دار المعلمین مسلکی کابل شامل می گردد. موصوف در سال 1332 از دارالمعلمین متذکره سند فراغت خویش را بدست می آورد. گل محمد خان برای اولین بار بعد از فراغتش در سال 1333 از طریق حکومت اعلای بدخشان در مکتب ابتدائیه مایمی در منطقه درواز به صفت معلم تدریسی استخدام می گردد و تا سال 1336 به وظیفه اش در درواز ادامه می دهد. بعداً، موصوف نظر به لزوم دید مدیریت معارف بدخشان، به مکتب ابتدائیه رحمت (که فعلاً لیسه است) بحیث معلم تدریسی تبدیل می گردد و تا سال 1342 به سِمّـتش باقی می ماند. محترم گل محمد خان واقفی در همان سال به صفت معلم به مکتب ابتدائیه شهر بزرگ تبدیل می شود. در سال 1343، نظر به تقاضای مردم درواز، بحیث سرمعلم مکتب در درواز تبدیل گردیده  و تا سال 1344 به وظیفه مقدسش در آنجا ادامه می دهد.

بعد از سال 1344، موصوف بحیث سرمعلم در مکتب ابتدائیه اشکاشم تبدیل و تا سال 1347 در آنجا به وظیفه محوله اش ادامه داده است. موصوف نظر به شایستگی، لیاقت و درایتی که در بخش معارف و تربیه و آموزش اولاد وطن از خود نشان داده بود در سال 1347 نظر به لزوم دید هیئت اعزامی وزارت معارف در ولایت بدخشان، نایل به دریافت جایزه و تحسین نامه رسمی دولتی می گردد؛ و ضمناً، بحیث آمر لیسه رحمت در علاقه داری شغنان همان وقت تعیین گردیده و تا سال 1350 بهمان سمت باقی می ماند. از آن تاریخ به بعد، محترم گل محمد خان واقفی وظایف زیر را در چوکات معارف کشور ایفا نموده است.

از سال 1351 تا 1352 بحیث سر معلم مکتب ابتدائیه اشکاشم (برای بار دوم )

در سال 1353 بحیث معاون مکتب متوسطۀ  میرزا محمد کامل در علاقه داری زردیو {ولسوالی شهدای کنونی } مربوط ولسوالی بهارک.

از سال 1354 تا سال 1359 بحیث معاون مکتب  لیسه نسوان مرکزی در شغنان

از سال 1360 تا سال 1374 بحیث مدیر مکتب لیسه نسوان مرکزی در شغنان

از سال 1375 تا کنون، بحیث سرمعلم و مشاور علمی و مسلکی در مکتب لیسه نسوان مرکزی در شغنان

در جریان وظیفه داری اش، محترم گل محمد خان واقفی دو بار نایل به دریافت تحسین نامه از طرف وزارت معارف، کسب مدال افتخاری وظیفه شناسی و خدمتگزاری برای معارف، و اخذ معاش بخششی گردیده است.

جناب ایشان تا اکنون، (58) سال از زندگی خویش را در سمت های مختلف در راه خدمت گذاری معارف وطن وقف نموده است.

گل محمد خان واقفی در بین اجتماع هم از شهرت خوبی برخور دار می باشد و یکی از جملۀ خبرگان و شخص با نفوذ در بین مردم شغنان می باشد و در بین مردم از احترام خاصی بر خور دار بوده و مورد تعظیم وتکریم همگان قرار دارد.

جنا ب ایشان، علاوه بر تسلط داشتن در مضامین وکتب تدریسی مکاتب، در رشته های علمی دیگر نیز تا حدی معلومات دارد. موصوف در قسمت علوم دینی نیز تا حدی معلومات داشته و در قسمت فلسفه مذهبی خصوصاً در قسمت فلسفه مذهب اسماعیلی معلومات کافی داشته و در این عرضه نظیر او شاید اشخاص انگشت شماری در منطقه وجود داشته باشند. این درایت و شایستگی، داشته ها و اندوخته های علمی او بود که برای اولین بار در جماعت خانۀ نور در قریه بهشار بحیث مـُکی تعیین گردید.

در قسمت بحث های علمی، نظریات مسالمت آمیز، وظیفه شناسی، استدلالات منطقی، دلیری، و زحمت کشی اشخاص انگشت شماری پیدا خواهند شد که با او همتایی کنند.

مع الوصف، گل محمد خان واقفی از جملۀ شاعران و ادیبان طراز اول شغنان زمین است. من شخصاٌ دیوان اشعار او را دیدم که اولین بار در سال 1336 هجری شمسی در ایام وظیفه داری اش در درواز آغاز به سرایش شعر نموده است. تا الحال جناب ایشان دو تا دفتر شعر دارد. متأسفانه اشعار او تا حال بصورت قلمی مانده است و این باعث شده است که اشعار او در دسترس دیگر نویسندگان قرار نگرفته اند و در بین مردم عمومیت نیافته اند. اگر چه معاون سر محقق محترم خیر محمد حیدری، بیوگرافی و دو قطعه شعر بطور نمونه در مجله « همو طن » که از طرف وزارت اقوام و قبایل و سرحدات افغانستان نشر می شود، نشر شده اند. ولی شخصیت گل محمد خان واقفی تا حدی نا شناخته باقی مانده است. در زیر چند قطعه شعر او را بطور نمونه کلامش در اینجا ذکر می کنم تا خوانندگان سایت وزین سیمای شغنان با نمونه کلام او بلدیت حاصل نمایند. 

زندگی نامه مختصر و نمونه اشعار محترم گل محمد خان واقفی