صفحه نخست

آغا خان چهارم

نوشته: دکتور نورعلی دوست

بنیاد آغاخان و جامعه مذهبی شیعیان اسماعیلی روز سه‌شنبه در بیانیه‌ای اعلام کردند که شاهزاده کریم الحسینی، آغا خان چهارم، چهل و نهمین امام موروثی مسلمانان شیعه اسماعیلی به تاریخ  ۴ فبروری در سن ۸۸ سالگی، در شهر لزبن پای تخت کشور پرتگال در حالی که خانواده‌ در کنارش بود،‌ در آرامش درگذشت و ابدیت پیوست .      ادامه درد

اماافسوس اتهت مهشهم نه وینت تو

شعر: افضل اکبری

تویَت تیزث اتهت تویدازمهِ دنیا
نچودت مم جهان بشهندتماشا
پریشان فکث مهش چودتوتیدا
اماافسوس اتهت مهشهم نه وینت تو        ادامه دارد

تؤ څېمېن افسۈن (افسونِ چشمانت)

شعر: نوروز علی ثابتی

دهذ تؤ څېمېنېن اه جۈن، آخر مؤ افسون چود، چود

دهذ تؤ شندېنېن خؤ دستور، اس مؤ دل خون چود، چود

اې وزم نخچیر گُجَک رهنگتیر رڅوس۫ت اس ساز صدا

دهذ تؤ سازېنېن مؤ آخر، یار پے افیون چود، چود               ادامه دارد

معلومات مختصر در مورد نبات طبی وغذایی گندم سیاه یا(گریچکه  به روسی)

نوشته: سردار محمد دوست

گندم سیاه ای گریچکه یکی از گیاهان بومی آسیا می باشدو برخلاف تصور عموم گندم سیاه خانواده غلات نبوده و از تیره هفت بندیان (مانند ریواس) محسوب می شود.

مقدمه

گندم سیاه سرشار از مواد مغذی است  که به همین منظور یک نبات طبی خیلی مفید نیز شناحته شده است. در مقایسه با گندم سفید و برنج، گندم سیاه حاوی بیشترین میزان پروتئین و آنتی‌اکسیدان است. پروتئین این گیاه حاوی همه ۹ اسیدآمینه ضروری برای بدن است. در رژیم غذایی گیاهی، پروتئین اهمیت زیادی دارد.همچنین، گندم سیاه دارای مواد معدنی مانند منیزیم و مواد غذایی دیگری از جمله منگنز، آهن، مس و فسفر است. آنتی‌اکسیدان‌های گندم سیاه می‌تواند در بهبود التهاب، فشار خون و چربی خون کمک کند. یکی دیگر از مواد موجود در این گیاه، اینوزیتول است که می‌تواند در کنترول سطح قند خون مفید باشد.جالب است بدانید هیچ ماده غذایی به ‌اندازه گندم سیاه این ماده را ندارد. ادامه دارد

معلومات مختصر در مورد پامیر واخان

نوشته : سردار محمد دوست

پامیر (بام دنیا یاتاج افغانستان)

در سال ۲۰۱۴ واخان وپامیر بنام دومین پارک ملی افغانستان اعلان شد؛ پامیر بخاطر مناظر طبیعی زیبای خود وحیات وحش نایاب مانند گوسفند مارکو پولو؛ پلنگ برفی؛ بزکوهی؛آهوی نخشیر؛ رنگ؛ قشقار کوهی یامیشک؛خرس نصواری وهمچنان پرنده گان کمیافت وقیمتی شهرت جهانی را بخود کسب کرده است؛ پامیر خورد وکلان که جز  ولسوالی واخان میباشد دارای ۱۴ شورا میباشد که از جمله ۸ شورای انکشافی در پامیر خورد و۶ شورا در پامیر کلان موجود است.
در پامیر خورد ۱۵۲ خانوار یا خرگاه میباشد که دارای ۲۲۶ فامیل است:
تعداد مردان ۲۳۰وزنان ۲۴۰؛اطفال از نو تولد الی ۱۶ ساله ۲۹۳ که ازجمله ۱۳۶پسر و۱۵۷ دختراست که کل نفوس پامیر خورد ۷۶۳نفراست.
تعدادخانوار پامیر کلان ۱۶۹ودارای ۲۵۳ فامیل میباشد؛تعدادمردان۲۶۱وزنان۲۶۴میباشد؛پسران ۱۱۴ودختران ۱۴۳که مجموع نفوس پامیر کلان ۸۷۲نفر میباشد.
مجموع هردو پامیر دارای ۳۲۱خانوار و۱۵۴۵نفوس میباشد.         ادامه دارد

سه غزل با یک مضمون، ردیف و قافیه از سه شاعر شغنانی

نوشته: نوروز علی ثابتی

سرایندگان شعر هر یک: محترم آقا سید فرخ شاه هادی، محترمه بانو معینه مستور مولایی، و نوروز علی ثابتی

داستان از این قرار است که آقا سید فرخ شاه، غزل زیر را باری در یک شب شعر در اشکاشم، و یک بار دیگر در یک گردهمایی ادبی میان شاعران افغانی و تاجیکی در شهر خاروق ولایت خود مختار بدخشان کوهی زمزمه کرده بود. البته ناگفته نماند که شاعران افغانی، کارمندان بنیاد آقاخان بودند که طی یک سفر رسمی در خاروق بودند که از آن میان می‌توان دکتور شمس علی شمس، رامین فرارون، سید ضیا احمد فرید، عبد القیوم پروا، نوروزعلی ثابتی، و … نام برد که به سرپرستی دکتور نجم الدین نجم به آنجا رفته بودند.
از شگرف های ادبی کار گرفته شده در این غزل می‌گذرم. چه آن یک سروده یِ ناب، پر از آرایه‌های ادبی است.   ادامه دارد

محمد قادر نازلی

جشن است و خوشحالی ما تا کهکشان ها می رسد

فصل امــــــــــــــیدی از زمین تا آسمانها می رسد

امروز ذریات علی نور الهی در زمــــــــــــــــــین

پیشوای ما تــا یوم الدین در هــــر زمانها می رسد         ادامه دارد

اشعار چندی از عبدالصبور “عریف سپندکوهی”

در وصف مادر

مادر که گلدسته گلزار من هستی

از لطف خداوند تو سردار من هستی

من صدقه لطف بی نهایت مادر

زان بی نبود که تو دوستدار من هستی

در دامن پاکت شده صاحب عزت

با زحمت، رنج همه خموار من هستی    ادامه دارد

معینه مستور مولایی

لۈدت تو ته چهی رنئست خو بعدت څه رنوښت
حرفېن خو دل خو گهپ خو عهدت څه رنوښت
شیرینے یے صبر براښت أم  اس تلخے یے جبر
اس خیږے یے  بیوفایے  شهدت څه  رنوښت

ادامه دارد

محمد قادر نازلی کامجو

لپم ژهشتـــــــــت لپم وهـــــــشتت لپم خوود
می دنـــــــــیات زندگن دهم چیز عمل چوود
خوبث لوفم ضــــرورت نست یه چه پیشست
خو نـهفس دهم تهم هرجایهس سه فود توید
نه یم خدمت یه چــــــرد چودت نه روح یرد
بنهس چم روشنـــــــــــــــیهت ترتارکهم موود    ادامه دارد

زادگاه ناصرخسرو

نوشته: حسینی حسنیار شغنانی

گرچه مرا اصل خراسانی است
از پس پیری و مهی و سری
دوستی عترت و خانهٔ رسول
کرد مرا یمگی و مازندری

سالهاست که دعوی بر سر زادگاه یا همان محل تولد رجال برجسته جریان  دارد. ناصرخسرو یکی ازین شخصیتهای شهیر میباشد. ناصرخسرو یک شخصیت فرا زمانی و فرامکانی است٬ او را نمیتوان وابسته به یک جغرافیا دانست٬ او در وهله نخست متعلق به ادبیات با شکوه و با عظمت دنیای فراسی است٬ و ثانیا از مفاخر برجسته اسماعیلی و ثالثا مربوط به بشریت است. ادامه دارد

کهجه ته سیت

افضل اکبری

مردم څرهنگ سرگرڎان
تیر ات تگاۋین روان
تیین فکث از خږنان
کهجه ته سین کانادا        ادامه دارد

شعر نوروز علی ثابتی به مناسبتِ ۶۷ اُمین سالگرد به تخت نشینی نور مولانا شاه کریم الحسینی، حاضر امام

شاها! درین بِساط حضورت، مبارک است
خورشیدوار، تابشِ نورت مبارک است
شاها! تویی عُصاره‌یِ موجودِ کایِنات
در پهنه‌یِ زمانه، ظهورت مبارک است            ادامه دارد

اس ژیر تے یے روز ذادے عقاب پهر پے آسمۈن

ناصرے خسرو.

اس ژیر تے یے روز ذادے عقاب پهر پے آسمۈن،
در رایے خو نهفڅ ڤودے خو پهرېن به جولۈن.
خو ښِرن تېپے چو راست خو بعدے اده خورد لۈد:۱
״نُر روز زمۈنه فُکه جا زېرے مو فرمۈن!
ڤهرذیم خو پهرېن قتے تَر خیر فِریپتاو،
فُک چیز مویرد سۈد ته زِمهذ اندے نمایۈن!              ادامه دارد

نشر اولین شعر محمد ناصر کشاورز در سایت سیمای شغنان

خو عمر اندیر خش اُم نُر وَم قتیر اُم وعده دار نُر ښهب

یه ای دل مستے کِن یه مئست خُږنۈن انتظار نُر ښهب

مے څۈند سالېن اند غم ات تکلیف دنیا کهم کِن اُم یکبار

بِنئس اُم اس خو دل دهرذ ات سپوږج زهنگ ات غبارنُر ښهب

ادامه دارد

حکایتېن مجموعه.- محرر: بخت آور شاه یف علی گوهر شاه حیدرویچ

څڤارُم چاپ، اصلاح یت کامِل چوږجِن. 

تکمیل سِڅِن الفبا خُږنۈنے زِڤ ارد. ادامه دارد

 

Икойатен маҷмууа

Муарир: Баховъаршоев Алигавъар

Идома дорад

نگاهی بر اثر “اسماعیلیه؛ روایتی از افسانه تا واقعیّت

نگارش: آروین مقبل

قفسه‌ی کوچک کتاب‌هایم، میزبان اثر موجز و معجزی‌ست از استاد جاوید فرهاد. تک‌ تک اوراقش را در درازنای چند ساعت ورق زدم؛ در حاشیه نکاتی را یادداشت نموده و در لابلای این مقال تقدیم می‌کنم به استاد فرهاد گرامی و دوست‌داران قلم ‌اش. این نبشته‌ی مختصر را به استقبال این اثر و این‌که افسانه‌ها و واقعیت‌های مذهب اسماعیلیه از دیدانداز یک شاعر و نویسنده‌ی غیر اسماعیلی و به گفته‌ی خودش “غیر گماشته‌شده”؛ چسان انعکاس یافته اند، پیش‌کش تان می‌کنم. ادامه دارد

 

فرید احمد شریفی

میل دارم خــانـه ی نــزدیـک چـــشمانـت کــنم
ویـن دل رنــجیده را هــر دم گـروگــانـت کــنم
میل دارم قصه ی از خـویـش ســازم در جـهان
گــر شـود تـقدیـر چـنان کـآن را نـمایــانت کـنم
گر شود فرصت ز عُـمر رفـته ام خواهم نوشت
بـعد آن بـا ایـن غـزل جـان را بـه قـربـانت کـنم          ادامه دارد

ساخت کیبورد هوشمند  زبان شغنانی افغانستان

نوشته: سرورشاه ارکان
بتاریخ ۷ سنبله ۱۳۹۸( ۲۹ اگست ۲۰۱۹)، کیبورد هوشمند زبان شغنانی افغانستان که به ابتکار کار و فعالیت سرورشاه ارکان ودیگر اعضای سایت سیمای شغنان دیزاین و آماده گردیده بود توسط کمپنی سویفت کیبورد(Swift Keyboard) منظور و به فعالیت آغاز کرد. من به نمایندگی از تیم فعال سایت،  این موفقعیت بزرگ را برای تمام شغنانی ها و علاقمندان زبان شغنانی مبارکباد میگویم.  ادامه دارد

ارتباط با ما و ارسال مضامین برای نشر
sarwar@shughnan.com